Gıda Kontrol Laboratuvarları Yönetmeliği, 1 Ağustos 2024 tarihli yönetmelik ile değiştirildi. Aşağıdaki yazıda, yönetmelikte yapılan değişikliklerin özetini ve geçiş tarihlerini bulabilirsiniz.
Gıda Kontrol Laboratuvarları Yönetmeliği Değişiklikler
Yönetmelik içerisindeki önemli değişiklikler ve ilave maddeler, ilgili maddeye göre aşağıda belirtilmiştir:
Madde 5
(1) d) Laboratuvarlar Bakanlığın belirleyeceği resmî kontrol numune analizleri için akredite olmak zorundadırlar.
e) Özel gıda kontrol laboratuvarlarında idari ve teknik hizmet bölümlerinin tek işyeri açma ve çalışma ruhsatı dahilinde olması; katlar, bölümler ve birimler bazında laboratuvarın fiziki bütünlüğünün sağlanması zorunludur.
(2) Bir ilde yetki verilecek özel gıda kontrol laboratuvar sayısına Bakanlıkça sınırlama getirilebilir.
Madde 7
(1) Laboratuvarlar aşağıdaki bölüm ve birimlerden oluşur:
- a) İdari hizmet bölümü.
- b) Teknik hizmet bölümü.
- 1) Kalite yönetim birimi.
- 2) Numune kabul ve rapor düzenleme birimi.
- 3) Fiziksel analiz birimi.
- 4) Kimyasal analiz birimi.
- 5) Mikrobiyoloji analiz birimi.
- 6) Moleküler biyoloji analiz birimi.
(2) Laboratuvarların, teknik hizmet bölümünde kalite yönetim birimi ile numune kabul ve rapor düzenleme birimine ilave fiziksel, kimyasal, mikrobiyoloji, moleküler biyoloji analiz birimi gibi en az bir analiz birimine sahip olması gerekir.
(3) Bir fiziksel analizin, sadece başka bir analizin ön işlemi veya hesaplamada kullanılacak bir parçası olduğu durumlarda fiziksel analizler için ayrı bir birim açılması gerekli değildir. Ancak, herhangi bir fiziksel analizin tek başına raporlanması ya da başka bir analizden bağımsız olarak uygulanması halinde fiziksel analiz birimi kurulur.
(4) Teknik hizmet bölümünde yer alan analiz birimleri birbiri ile birleştirilemez ve alt birim haline getirilemez. Gerektiğinde Genel Müdürlükten onay almak suretiyle sayılan birimler dışında yeni birimler açılabilir.
Madde 8
t) Laboratuvarlarda laboratuvar müdürü ve diğer yönetim personeli ile birim sorumluları ve personel için yeterli sayıda oda, arşiv ve tuvalet bulunur.
Madde 9
c) Laboratuvarda laboratuvar müdürünün, birim sorumlularının izinli veya raporlu olması durumunda yerine vekâlet edecek personel, vekâlet edilen görevin gerektirdiği özellikleri taşımak zorundadır. Vekâlet edilen kişi laboratuvar müdürü, müdür yardımcısı, kalite yönetim birim sorumlusu veya numune kabul ve rapor düzenleme birim sorumlusu olması durumunda vekâlet eden kişi vekâlet süresince analizlerde görev alamaz. Bir personel birden fazla birim sorumluluğuna aynı anda vekâlet edemez.
ğ) Bakanlık gıda kontrol laboratuvarına müdür ve müdür yardımcısı olarak atanacak personelin en az üç yıl laboratuvar tecrübesine sahip olması gerekir. Gıda kontrol laboratuvarlarına teknik hizmet bölümünde çalışmak üzere atanacak personelin hizmet süresi on yıldan fazla olamaz. Hizmet süresi on yıldan fazla olan teknik ve sağlık hizmetleri sınıfı personelinin laboratuvarlara atanabilmesi için en az iki yıl laboratuvar tecrübesine sahip olması şartı aranır.
h) Laboratuvarda bilfiil çalışma gerektirmeyen teknik servis, bakım-onarım, bilgi işlem, istatistik ve benzeri görevleri yürütmek üzere; elektrik, elektronik, makine, fizik, çevre, bilgisayar mühendisliği, istatistik gibi bölümlerden mezun olanlar, bu alanlardan mezun olan tekniker ve teknisyenler ile idari ve mali işler ve benzeri bölümlerde görev alacak personelin atanmasında laboratuvar tecrübesi ve hizmet süresi şartı aranmaz.
Madde 26
Özel gıda kontrol laboratuvarları özel istek analizlerinde Bakanlıkça belirlenen analiz ücretlerinden daha düşük bir fiyattan analiz hizmeti veremezler.
Madde 28
(1) Laboratuvarlar, teknik yeterliliklerinin gösterilmesi amacıyla her yıl Bakanlıkça belirlenecek analiz gruplarında veya analizlerde yeterlilik testlerine katılır. Belirlenen analizlerle ilgili yeterlilik testi bulunmaması durumunda laboratuvarlar arası karşılaştırma testlerine katılım veya sertifikalı referans materyal kullanımı gibi yöntemlerle analiz yetkinliği izlenir. Laboratuvarların teknik yeterliliklerinin gösterilmesinde kullanılacak yöntemler, laboratuvarlar arası karşılaştırma/yeterlilik testlerine katılım şartları, sıklığı ve sonuçların değerlendirilmesine ilişkin diğer hususlar Bakanlıkça belirlenir.
(2) Genel Müdürlük ayrıca gerekli gördüğü durumlarda, laboratuvarların analiz sonuçlarının kabul edilebilir hata sınırları içerisinde olup olmadığının kontrolü için laboratuvarların laboratuvarlar arası karşılaştırma/yeterlilik testlerine katılım sağlamasını talep eder. Analiz sonuçları Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı veya Bakanlık gıda kontrol laboratuvarı tarafından değerlendirilir. Analiz sonuçları ile ilgili değerlendirme gizlilik esası doğrultusunda Genel Müdürlüğe bildirilir.
(3) Yeterlilik testi veya laboratuvarlar arası karşılaştırma testi sonuçlarının uygun olmaması durumunda laboratuvar uygunsuzlukla ilgili sebep analizini de içeren düzeltici faaliyet raporunu otuz gün içerisinde Genel Müdürlüğe gönderir. Genel Müdürlük raporu gerekli gördüğü takdirde Ulusal Gıda Referans Laboratuvarına veya Bakanlık gıda kontrol laboratuvarına inceletir. Raporu inceleyen laboratuvarın yerinde denetim yapılmasını gerekli görmesi durumunda denetim planlanır ve yerinde denetim gerçekleştirilir. Düzeltici faaliyetin yeterli bulunmaması ve/veya denetim sonucunda analiz sonucunu etkileyecek herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi durumunda yeterlilik testi veya laboratuvarlar arası karşılaştırma testi uygun olmayan laboratuvarın ilgili analiz yapma yetkisi eksiklik giderilinceye kadar askıya alınarak faaliyeti durdurulur.
(4) Katılması gereken laboratuvarlar arası karşılaştırma/yeterlilik testlerine kasıtlı olarak katılmayan laboratuvarın ilgili analiz yetkisi, aynı konuda katılacağı yeterlilik testinden başarılı sonuç alınıncaya kadar askıya alınarak faaliyeti durdurulur.
Geçiş Hükümleri
Bu yönetmeliği maddelerine göre uyum süreleri aşağıdaki gibidir:
- a) 26.maddesi yayımı tarihinden 6 ay sonra,
- b) 28. maddesi yayımı tarihinden 1 yıl sonra,
- c) Diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Kaynaklar
- GIDA KONTROL LABORATUVARLARI YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK, Tarım ve Orman Bakanlığı, 01.08.2024, Resmi Gazete No: 32619, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/08/20240801-6.htm