2017 yılında yayınlanan “Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği” gereği, restoran, lokanta, kafe, kantin gibi son tüketiciye sunulan gıda ve yemek ürünlerinde, alerjen gıda uyarısı zorunlu hale geldi. 3 yıllık geçiş süresinin ardından, 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle ambalajsız gıdalarda da alerjen bildirimi yapılmak zorunda.
Yasal Zorunluluk ve Mevzuat
Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği‘ne göre, toplu tüketim yeri tanımı aşağıdaki gibi:
Toplu Tüketim Yeri: Gıdanın tüketime hazır hale getirildiği ve tüketilmek üzere son tüketiciye sunulduğu; hazır yemek hizmeti veren restoranlar, kantinler, okullar ve hastaneler gibi işletmeler (mobil araçlar, sabit veya hareketli tezgahlar vb. dahil).
Bu yönetmeliğin Madde 15, (5.) fıkrasında, alerjen bildirimi şu şekilde geçiyor:
(5) Toplu tüketim yerlerinde son tüketiciye sunulan hazır ambalajlı olmayan gıdalarla ilgili olarak aşağıdaki kurallar uygulanır:
- a) 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) [Gıdanın Adı] ve (c) [Alerjen madde] bentlerinde yer alan bilgiler ile Ek-2’nin 6 [Alkol] ve 7 [Domuzdan elde edilen ürünler] numaralı satırları kapsamındaki ilave zorunlu bilgiler tüketiciye sunulur.
- b) (a) bendinde belirtilen bilgiler kolayca görülebilecek, açıkça okunabilecek şekilde menüler, yazı tahtaları, broşür benzeri araçlar vasıtasıyla son tüketiciye sunulur. Bilgilerin sunumunda, kelimeler veya sayılar yerine başka gösterim şekilleri ve/veya grafik formlar veya semboller kullanılabilir.
Hangi Alerjen Gıdaların Bildirimi Zorunlu?
Aşağıdaki 14 alerjen gıdanın bildirimi zorunludur.
- Gluten içeren tahıllar (buğday, çavdar, arpa, yulaf ve bunların ürünleri)
- Kabuklular (karides, ıstakoz, yengeç vb.)
- Yumurta
- Balık
- Yerfıstığı
- Soya fasülyesi
- Süt ve süt ürünleri
- Sert kabuklu meyveler (badem, fındık, ceviz, kaju, pikan cevizi, antep fıstığı vb.)
- Kereviz
- Hardal
- Susam
- Kükürt dioksit ve sülfitler
- Acı bakla
- Yumuşakçalar (midye, ahtapot, salyangoz vb.)
Alerjen Bildirimi Nasıl Yapılabilir?
Restoran, lokanta ve kafelerde alerjen bildiriminin en iyi yolu menüye yazmaktır. Bunun haricinde, poster, broşür, yazı tahtası gibi yöntemlerle de tüketici bilgilendirilebilir.
- Menüde içerik ve alerjen gıdayı belirtme
- Poster
- Afiş
- Broşür
- Yazı tahtası
Örnekler:
Aşağıdakiler sadece örnek olarak verilmiştir. Kendi içeriğinize göre belirtiniz.
- Mercimek Çorbası (Gluten ve süt ürünü içerir.)
- Gavur Dağı Salatası (Ceviz içerir.)
- Pizza Margarita (Gluten, süt ürünü içerir.)
- Cheese Burger (Gluten, susam, süt ürünü ve hardal içerir.)
- Köfte (Gluten, yumurta ve soya içerir.)
Alerjen Gıda Poster Örneği
Tarım ve Orman Bakanlığı, toplu tüketim yerleri için örnek bir poster hazırladı. (Bu poster tek başına yeterli değil, hangi üründe hangi alerjen maddenin bulunduğu ayrıca belirtilmeli.)
Bu postere, Pdf olarak şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz. (Dosya boyutu 37 Mb.) https://www.tarimorman.gov.tr/Konu/2023/Toplu_Tuketim_Yerlerinde_Alerjen_Bildirimi
Restoran Alerjen Bildirim Örnekleri
