Gıda ambalajlarının üzerinde bulunması gereken zorunlu bilgilerden bir tanesi, ürünün hangi tarihe kadar tüketilebileceği bilgisi. “Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği”, bu bildirim için 2 seçenek belirtir. Son Tüketim Tarihi (STT) veya Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) Birbirine yakın gibi görünen bu iki ifade arasında önemli bir fark var.
Sık Sorulan Sorular – Özet
Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi’nin kısaltmasıdır.
Tavsiye edilen tüketim tarihi etiketlemesi yapılan ürünler, belirtilen tarihte herhangi bir mikrobiyolojik bozulmaya uğramaz ve sağlık tehdidi oluşturmaz. Ancak ürün kalitesinde, ilk üretildiği tarihe oranla kalite farklılıkları oluşabilir. Tüketici, tarihin ne kadar geçtiğine ve kendi duyusal değerlendirmelerine göre ürünü tüketip tüketmeyeceğine karar verebilir.
Hayır, bu tarih geçtiğinde ürün bozulmuş anlamına gelmez. Ancak ürün kendine has özelliklerini kaybetmiş olabilir.
“Son Tüketim Tarihi” nin kısaltmasıdır.
Hayır, Son Tüketim Tarihi geçen ürün kesinlikle tüketilmez. Gıda ürünü alırken dikkat ediniz ve STT geçen ürünü almayınız. Eğer aldıktan sonra tarih geçti ise ürünü atınız.
STT ve TETT nedir, arasındaki fark nedir? Açılımı nedir?
“Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği“ne göre, ifadelerin tanımları şu şekilde:
STT Nedir? Son Tüketim Tarihi (STT): Mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve bu nedenle insan sağlığı açısından kısa süre içerisinde tehlike oluşturması muhtemel olan gıdaların tüketilebileceği son tarih. (Son Kullanma Tarihi [SKT] olarak da bilinir ancak doğrusu STT) (STT İngilizce kullanımı: “Use By”. “Expiry Date” de kullanılabilir.)
TETT Ne Demek? Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (T.E.T.T.): Uygun şekilde muhafaza edildiğinde, gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu süreyi gösteren tarih. (TETT İngilizce kullanımı: “Best Before”)
| Kısaltma | Tanım | İngilizce |
|---|---|---|
| TETT | Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi | Best Before |
| STT | Son Tüketim Tarihi | Use By |
| Kısaltma | Kullanım |
|---|---|
| TETT | Bu tarihten sonra tüketilebilir ancak kontrol edin. |
| STT | Bu tarihten sonra tüketmeyin ! |
Tavsiye edilen tüketim tarihi
TETT tarihi geçmiş ürün tüketilebilir mi?
Tavsiye edilen tüketim tarihi etiketlemesi yapılan (yapılacak) ürünler, belirtilen tarihte herhangi bir mikrobiyolojik bozulmaya uğramaz ve sağlık tehdidi oluşturmaz. Ancak ürün kalitesinde, ilk üretildiği tarihe oranla kalite farklılıkları oluşabilir. Örneğin, ürünün renginde, tadında, yapısında, bazı kimyasal özelliklerinde değişiklikler ortaya çıkabilir. Aslında çoğunlukla bu değişiklikler zaman içerisinde yavaş bir şekilde olur.
Üreticiler, ürünün tasarım aşamasında gerekli testlerle, kalitesinin bozulmaya başladığı zamanı belirler (belirlemelidir) ve tavsiye edilen tüketim tarihini buna göre belirtir. Tarih geçmiş olsa bile (paket açılmadığı sürece), ürünün tüketilmesi sağlık tehdidi oluşturmaz. Tüketici, tarihin ne kadar geçtiğine ve kendi duyusal değerlendirmelerine göre ürünü tüketip tüketmeyeceğine karar verebilir.
STT tarihi geçen ürünü tüketmeyin !
Tanımlardan da anlaşılabileceği üzere, belirten tarihten sonra tüketilmesinde sakınca bulunan, hastalığa veya rahatsızlığa sebep olabilecek ürünler, STT olarak etiketlenmelidir. Bu ürünler, belirtilen tarihten sonra tüketilmemelidir. Bu ürünler genellikle diğerlerine göre kısa raf ömürlüdür ve çoğunlukla soğuk ortamda depolanır ve satışa sunulur. Örneğin, süt ürünleri, et ürünleri gibi.
Ambalaj üzerindeki yazılar neden bu kadar küçük? Yazı: En çok görülen 5 gıda etiketleme problemi
Ambalaj üzerinde tarihin belirtilmesi
A) “Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi” ifadesi, açık bir şekilde kullanılarak veya “…. tarihinden önce tüketilmesi tavsiye edilir.” şeklinde belirtilir. Bu ifadenin yanına, tarihin kendisi veya bulunduğu yere atıfta bulunan bir ifade yer alır. Örneğin, “Tavsiye edilen tüketim tarihi kapaktadır.”
B) “Son Tüketim Tarihi” ifadesi açık bir şekilde kullanılarak veya “…. tarihine kadar tüketiniz.” şeklinde belirtilir. Yine, tarihin basıldığı yere atıfta bulunacak ifadeler kullanılabilir.
Üretim tarihinin yazılması zorunlu mu?
Hayır. “Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği”ne göre gıda ambalajı üzerinde üretim tarihinin bildirimi zorunlu değil. Son tüketim tarihi veya tavsiye edilen tüketim tarihinin bildirimi zorunludur. Üreticiler, üretim tarihini de ambalaj üzerinde belirtmeyi tercih edebilirler.
Tarih bildirimi yapılması zorunlu olmayan ürünler
Yukarıda belirtilen yönetmeliğe göre (detaylar için yönetmeliği inceleyiniz), şu ürünlerde tarih bildirimi zorunluluğu bulunmuyor:
- Taze meyve ve sebzeler
- Üzüm dışındaki meyvelerden elde edilen şarap, likör şarapları, köpüren şaraplar ve benzeri ürünler
- Hacmen %10’dan fazla alkol içeren içecekler
- Üretimden itibaren 24 saat içinde tüketilen fırıncılık ve pastacılık ürünleri
- Sirke
- İyotlu tuzlar hariç insan tüketimine uygun tuz
- Katı formdaki şeker
- Sadece aromalandırılmış ve/veya renklendirilmiş şekerlerden oluşan şekerleme ürünleri
- Sakızlar
Hacmen %10 öyle mi
Evet, hacmen %10 ve üzeri alkol içeren içeceklerde tarih bildirimi gerekmez.
Merhaba,
Bira son kullanım tarihi yok mu? üzerinde göremiyorum.
Merhaba, birada TETT bulunur. Şişelerde kapakta veya etikette, kutu biralarda ise genellikle kutunun altında görebilirsiniz.