Avrupa Birliği Komisyonu, gıdada ve yemde yapılan sınır ve market kontrolleri sonucu ortaya çıkan uygunsuzlukları, RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed), “Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi” portalı üzerinde yayınlıyor. Bu yazıda, 2023 yılı içinde, Türkiye’den Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilmiş olan ve çeşitli kontroller sonucu uygunsuzluk bildirimi yapılan ürünlerin istatistiksel bilgilerine yer verilmiştir. RASFF 2023 Türkiye özeti; en çok bildirim yapılan ürünler ve problemler nelerdir?
RASFF 2023 Genel Bakış
RASFF Portalı Nedir?
RASFF portalı, herkesin erişimine açık olarak, gıda ve yemde yapılan analiz sonuçlarındaki problemlerin duyurulduğu internet ortamıdır. Analizler, ürünün sınırdan geçişi sırasında veya markette satışı sırasında alınan örneklerden yapılabilir. Analiz sonuçlarına göre, ürünün sınırdan geçişi yasaklanabilir veya piyasadan toplanmasına karar verilebilir. Portal üzerinde, bildirimi yapan ülke, ürün adı, menşei ülke, tarih, alınacak aksiyon gibi bilgiler görülebilir.
RASFF 2022 Yılı özetine buradan ulaşabilirsiniz: RASFF 2022
2023 Yılı Toplam Bildirimleri – Bildirim Yapan Ülkeler
Rasff portalı üzerinde 2023 yılı içerisinde toplam 4680 bildirim oluşturulmuştur. bunlardan 359 tanesi Türkiye orijinli ürünlerdir. Bildirimlerin, bildirim yapan ülkelere göre dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
| Ülke | Bildirim Adedi | Bildirim Oranı % |
|---|---|---|
| Almanya | 593 | 13,5 |
| Hollanda | 586 | 12,5 |
| Fransa | 421 | 9,0 |
| İtalya | 410 | 8,8 |
| Belçika | 380 | 8,1 |
| Polonya | 306 | 6,5 |
| İspanya | 296 | 6,3 |
| Yunanistan | 176 | 3,8 |
| Bulgaristan | 155 | 3,3 |
| Danimarka | 143 | 3,1 |
RASFF Türkiye Bildirimleri
Türkiye, en çok bildirimi yapılan orijin ülke durumundadır (359 adet). Daha sonra sırayla Hindistan (287), Polonya (272) ve Çin (267) gelmektedir.
Türkiye Orijinli Bildirim Yapılan Ürünler
359 adet bildiriimi oluşturan ürünlerin dağılımı aşağıdaki tabloda verilmektedir. Taze sebze ve meyvelerde görülen problemler öne çıkmaktadır.
| Ürün Adı | Bildirim Adedi |
|---|---|
| Yeşil Biber | 59 |
| Limon | 49 |
| Kuru incir | 43 |
| Kimyon tohumu | 17 |
| Nane | 13 |
| Susam ürünleri | 12 |
| Mandalina | 11 |
Ürün Problemleri
Ürünlerde rastlanan problemlerin detayları aşağıda verilmiştir.
| Bildirim Nedeni | Bildirim Adedi |
|---|---|
| Pestisit kalıntısı | 169 |
| – Yeşil biber | 59 |
| – Limon | 49 |
| – Mandalina | 11 |
| Aflatoksin | 45 |
| – Kuru incir | 30 |
| Pyrrolizidine alkaloid | 26 |
| – Nane | 13 |
| – Kimyon | 12 |
| Okratoksin A | 22 |
| – Kuru incir | 13 |
| Salmonella | 19 |
| – Susam ve ürünleri | 12 |
| Renklendirici | 7 |
| Allerjen bildirimi | 5 |
Taze meyve ve sebzelerde rastlanan pestisit kalıntılarına yönelik bildirimler, toplam bildirimlerin %47‘sini oluşturmaktadır. Maksimum limit üzerinde tespit edilen kimyasal maddelerden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Chlorpyrifos
- Acetamiprid
- Buprofezin
- Prochloraz
- Formetanate
- Acetamiprid
- Methiocarb
Bildirim Yapan Ülkeler
Türkiye’den ihraç edilen ürünlere, yapılan kontroller sonucunda olumsuz değerlendirme yapan ülkeler, aşağıda tabloda verilmiştir:
| Ülke | Bildirim Adedi |
|---|---|
| Bulgaristan | 128 |
| Almanya | 51 |
| İtalya | 30 |
| Hollanda | 24 |
| Fransa | 21 |
| Belçika | 15 |
| Yunanistan | 15 |
| Romanya | 9 |
| Polonya | 9 |
| Danimarka | 9 |
Not: Bu bilgiler, Türkiye’nin üretip, doğrudan veya dolaylı olarak Avrupa ülkelerine ihraç ettiği ürünleri kapsamaktadır. Dolayısı ile Türkiye’nin ihracatının bulunduğu Rusya, Amerika Birleşik Devletleri veya Asya ülkeleri gibi diğer ülkeleri kapsamaz.
Kaynaklar
- RASFF Portal Notification Search, https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/screen/search