Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddelerinin Spesifikasyonları Hakkında Yönetmelik, 14 Aralık 2023 tarihli resmi gazetede yayınlanan yönetmelik ile değişikliğe uğradı. Buna göre, aşağıdaki gıda katkı maddelerinin spesifikasyonlarında değişiklikler yapıldı. Detaylarını yazının devamında bulabilirsiniz.
DEĞİŞİKLİKLER
Gıda Katkı Maddelerinin Spesifikasyonları Hakkında Yönetmelik eklerinde bulunan aşağıdaki katkı maddelerinde bazı parametrelerde farklılıklar mevcut. Farklar genellikle ağır metal ve diğer gıda bulaşanları ile ilgili. Örneğin, kurşun, arsenik civa, kadmiyum limitleri azaltıldı. Değiştirilen gıda katkı maddelerinin E Kodu ve adı:
- E 422 GLİSEROL
- E 471 YAĞ ASİTLERİNİN MONO- VE DİGLİSERİTLERİ
- E 475 YAĞ ASİTLERİNİN POLİGLİSEROL ESTERLERİ
- E 476 POLİGLİSEROL POLİRİSİNOLEAT
E 422 GLİSEROL
Tanım: Gliserol, sadece bitkisel sıvı ve katı yağlardan; ya doğrudan ya da biyodizel üretiminin bir yan ürünü olarak elde edilen ham gliserolden elde edilir ve rafine gliserol elde etmek için damıtma ve diğer temizleme adımlarını içeren saflaştırma işlemlerinden geçer.
Değişen parametrelerin “maksimum” değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Parametre | Eski | Yeni |
|---|---|---|
| Akrolein | – | 3 ppm |
| Arsenik | 3 ppm | 0,1 ppm |
| Kurşun | 2 ppm | 0,1 ppm |
| Civa | 1 ppm | 0,1 ppm |
| Kadmiyum | 1 ppm | 0,1 ppm |
E 471 YAĞ ASİTLERİNİN MONO- VE DİGLİSERİTLERİ
Tanım: Yağ asitlerinin mono- ve digliseritleri, sıvı ve katı gıda yağlarında oluşan yağ asitlerinin gliserol mono-, di- ve triesterlerinin karışımından oluşur. Bunlar, az miktarlarda serbest yağ asitleri ve gliserol içerebilir.
[YENİ] Yağ asitlerinin mono- ve digliseritlerinin üretiminde kullanılan gliserol, E 422 kodlu gıda katkı maddesinin spesifikasyonuna uygun olmalıdır. E 471, yenilebilir katı yağ ve sıvı yağlar için belirlenen mevzuat hükümlerine uygun olan katı ve sıvı yağlardan üretilmelidir.
Değişen parametrelerin “maksimum” değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Parametre | Eski | Yeni |
|---|---|---|
| Arsenik | 3 ppm | 0,1 ppm |
| Kurşun | 2 ppm | 0,1 ppm |
| Civa | 1 ppm | 0,1 ppm |
| Kadmiyum | 1 ppm | 0,1 ppm |
| 3-Monokloropropandiol (3-MCPD) ve 3-MCPD yağ asidi esterleri toplamı (3-MCPD olarak ifade edilen) | – | Bebek ve küçük çocuk gıdalarına eklenecekse 0,75 mg/kg’dan fazla olmamalıdır. Diğer tüm kullanımlar için ise 2,5 mg/kg’dan fazla olmamalıdır. |
E 475 YAĞ ASİTLERİNİN POLİGLİSEROL ESTERLERİ
Tanım: Yağ asitlerinin poligliserol esterleri, poligliserolün gıda katı ve sıvı yağları ile ya da gıda katı ve sıvı yağlarında oluşan yağ asitleri ile esterifikasyonu yoluyla üretilir. Poligliserol kısmı ağırlıklı olarak, di-, tri- ve tetragliseroldür ve heptagliserole eşit ya da daha yüksek poligliserolleri %10’dan daha fazla içermemelidir.
[YENİ] Poligliserol, E 422 kodlu gıda katkı maddesinin spesifikasyonuna uygun olan gliserolden üretilir.
Değişen parametrelerin “maksimum” değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Parametre | Eski | Yeni |
|---|---|---|
| Arsenik | 3 ppm | 0,1 ppm |
| Kurşun | 2 ppm | 0,3 ppm |
| Civa | 1 ppm | 0,1 ppm |
| Kadmiyum | 1 ppm | 0,1 ppm |
| 3-Monokloropropandiol (3-MCPD) ve 3-MCPD yağ asidi esterleri toplamı (3-MCPD olarak ifade edilen) | – | 2,5 ppm |
E 476 POLİGLİSEROL POLİRİSİNOLEAT
Tanım: Poligliserol polirisinoleat, poligliserolün yoğunlaştırılmış kastor yağı yağ asitleri ile esterifikasyonu yoluyla hazırlanır.
[YENİ] Poligliserol polirisinoleat üretimi için kullanılan kastor yağı, risin içermemelidir. Poligliserol, E 422 kodlu gıda katkı maddesinin spesifikasyonuna uygun olan gliserolden üretilir.
Değişen parametrelerin “maksimum” değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Parametre | Eski | Yeni |
|---|---|---|
| Arsenik | 3 ppm | 0,1 ppm |
| Kurşun | 2 ppm | 0,1 ppm |
| Civa | 1 ppm | 0,1 ppm |
| Kadmiyum | 1 ppm | 0,1 ppm |
| 3-Monokloropropandiol (3-MCPD) ve 3-MCPD yağ asidi esterleri toplamı (3-MCPD olarak ifade edilen) | – | 2,5 ppm |
| Glisidil yağ asidi esterleri (glisidol olarak ifade edilen) | – | 1 ppm |
Yürürlük Tarihi
- Bu maddenin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri, 30/3/2024 tarihine kadar bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
- Bu maddenin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından 30 Mart 2024 tarihinden önce piyasaya arz edilen ürünler ve bu ürünleri içeren gıdalar raf ömrü sonuna kadar piyasada bulunabilir.
Kaynaklar
- Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddelerinin Spesifikasyonları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 14 Aralık 2023 Tarihli ve 32399 Sayılı Resmî Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231214-1.pdf
- TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA KATKI MADDELERİNİN SPESİFİKASYONLARI HAKKINDA YÖNETMELİK, Resmî Gazete Tarihi: 03.04.2017 Resmî Gazete Sayısı: 30027 Mükerrer, https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=23476&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
- COMMISSION REGULATION (EU) No 231/2012 of 9 March 2012 laying down specifications for food additives, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32023R1329