Hazır ambalajlı olarak satılan gıda ürünlerinin etiketinde, gıda alerjisine neden olan içeriğin dikkat çekici şekilde belirtilmesi gerekiyor. Bu alerjen gıdalar, “Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği”nde belirtilmiş durumda. Zorunlu alerjen bildirimi kuralları da yönetmelik içinde belirtiliyor. Aşağıda özetini bulabilirsiniz.
Gıda Alerjisi Nedir?
Gıda alerjisi, vücudun savunma sisteminin herhangi bir gıdaya karşı gösterdiği tepkidir. Bağışıklık sistemi, gıdayı yabancı bir madde olarak tanımlar ve tepki verir. Bu tepkiler, basit bir kızarıklık veya kaşıntıdan, solunum güçlüğü ve ölüme kadar farklı boyutlarda olabilir.
Gıda Alerjisinin Tedavisi
Gıda alerjisinin bilinen bir tedavisi yoktur. Herhangi bir gıdaya alerjik reaksiyon gösteren veya intoleransı olan bireyler, bu gıdadan sakınmak durumundadır.
Bu nedenle, gıda ambalajları üzerinde, içerik bilgilerinin tam, doğru ve aşağıda belirtilen alerjen gıdaları vurgulayacak şekilde belirtilmesi, hayati önem taşımaktadır.
Etikette Bildirimi Zorunlu Gıda Alerjenleri Hangileridir?
Aşağıdaki gıdalar, dünya üzerinde en çok alerjik reaksiyona neden olan gıdalardır ve gıda ambalajı üzerinde dikkat çekici şekilde belirtilmek zorundadır:
- Gluten içeren tahıllar (buğday, çavdar, arpa, yulaf ve bunların ürünleri)
- Kabuklular (karides, ıstakoz, yengeç vb.)
- Yumurta ve yumurta ürünleri
- Balık ve balık ürünleri
- Yerfıstığı
- Soya fasulyesi
- Süt ve süt ürünleri
- Sert kabuklu meyveler (badem, fındık, ceviz, kaju, pikan cevizi, antep fıstığı vb.)
- Kereviz ve ürünleri
- Hardal ve ürünleri
- Susam tohumu ve ürünleri
- Kükürt dioksit ve sülfitler
- Acı bakla
- Yumuşakçalar (midye, ahtapot, salyangoz vb.)
Gıda Etiketinde Alerjen Bildirim Kuralları
Gıda alerjenlerinin gıda etiketi üzerinde bildirimi, yukarıda adı geçen yönetmeliğe göre (Ek 1) zorunludur. Bununla ilgili kurallar şunlardır:
- (Yukarıda belirtilen 14 adet) Alerjen gıda, ürün içeriğinde varsa bileşenler listesinde açıkça belirtilir.
- Alerjen gıda, listenin geri kalanından açıkça ayırt edilebilir şekilde yazılır. Şu şekilde olabilir:
- Farklı punto
- Farklı renk
- Farklı arka plan
- Kalın yazı (bold)
- Eğer bileşen listesi yok ise, alerjen gıda adı “… içerir” kelimesi ile birlikte kullanılarak belirtilir.
- Eğer gıdanın adı, alerjen gıdaya açıkça atıfta bulunuyorsa, tekrar bildirimine gerek yoktur. (örneğin antep fıstıklı baklava, sütlü tatlı…)
“Eser Miktarda İçerebilir” İfadesi Kullanılabilir mi?
Alerjen bulaşmalarını engellemek için azami ölçüde çaba sarfedilmelidir. Ancak bulaşmanın kaçınılmaz olduğu veya engellenemediği durumlarda “eser miktarda içerir”, “iz miktarda içerebilir” veya benzeri ifadeler kullanılabilir.
Ancak, mevzuatta yasaklanmış bir madde için “içerebilir” ifadesi kullanılamaz. Örneğin, soya kullanımının yasak olduğu bir et ürününde, “eser miktarda soya içerebilir.” denilemez.
Gıda etiketi üzerinde bulunması zorunlu diğer bilgiler için bakınız.
Kaynaklar
- Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği, 26.01.2017, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170126M1-6.htm