BRCGS, Covid-19 salgını nedeniyle, gıda işletmelerine özel olarak “Salgın Sırasında Gıda Güvenliği Yönetimi” konulu bir rehber hazırladı. Aşağıda, bu rehberin Türkçe özetini okuyabilirsiniz.
Covid-19 Salgınında Gıda Güvenliği Yönetimi
Rehber, BRC Gıda’nın maddeleri ile bağlantılı olarak, salgın sırasında dikkat edilmesi gereken konuları açıklıyor. Özet olarak aşağıdadır. Detaylar için “Kaynaklar” bölümünde verilen dokümana bakınız. (İngilizce)
1) Üst Yönetim
Covid-19 durumunun yönetimi için, karar verme, iletişim, uygulama ve yeni önlemlerin etkinliğinin gözden geçirme konularının dikkatli bir şekilde koordine edilmesi gerekir. Bu en iyi, Covid-19’un yönetiminden sorumlu, tanımlanmış bir yönetim ekibi oluşturarak elde edilir.
Covid-19 Yönetim Toplantıları
Faaliyetlerin koordinasyonu, değişen koşulların gözden geçirilmesi ve ilerleme, düzenli yönetim toplantıları gerektirir. Bunlar başlangıçta günlük veya zamanla riske göre azalan sıklıkta yapılabilir. Uzun toplantılar yerine, kısa ama daha sık toplantılar tercih edilmelidir. Aşağıdaki konular gündem için örnek olabilir:
- Bir önceki gün ile ilgili faaliyetlerin durumu
- Kaynak ihtiyacının gözden geçirilmesi, örneğin personel, hammadde, temizlik ve dezenfeksiyon malzemeleri gibi.
- Alınan önlemlerle ilgili çalışanlardan gelen geri bildirimler
- Yeni vakaların gözden geçirilmesi
- Hastalığa bağlı devamsızlıklar
- Devlet kuralları, sektör tavsiyeleri
- Yeni müşteri ihtiyaçları ve talepler
Bilgiye Erişim
Bu dönemde birçok değişiklik sıklıkla oluyor. Devletin veya sektörün sağladığı bilgi ve kurallara kim, nasıl erişir?
Etkili İletişim
Etkili iletişim ve çalışanları zamanında bilgilendirme bu dönemde çok önemlidir. Etkin iletişim yöntemleri, uygun sıklıkta kullanılmalıdır.
2) Gıda Güvenliği Planı – HACCP
Ön Gereksinim Programlarının ve Haccp Planının Gözden Geçirilmesi
Ön gereksinimlerin ve Haccp planının, değişen koşullardan etkilenmesi muhtemeldir. Haccp ekibi, yeni koşullara göre durumu gözden geçirmeli ve gereklilikleri uygulamalıdır. Örneğin, temizlik sıklıkları, temizlik kimyasallarında değişiklik, koruyucu kıyafetlerde ve yöntemlerde değişiklik, sosyal mesafenin korunması kuralları, değişen hammadde veya tedarikçi riskleri gibi.
3) Kalite Yönetim Sistemi
İç Denetimler
Bu sıra dışı zamanlarda, ürün güvenlik sistemleri baskılanarak, üretim faaliyetlerine öncelik vermek için iç denetimler gibi faaliyetlerin iptal edilmesi cazip gelebilir. Bununla beraber iyi ürün güvenliği uygulamalarının sağlanması normalden daha hayati öneme sahip olacaktır ve iç denetim programı ürün güvenlik uygulamalarının doğrulanması için kendi kendine kullanılabilen çok güçlü bir araçtır. Bu nedenle iç denetimler asla iptal edilmemelidir. Bununla beraber, iç denetim risk değerlendirme programını bu zamanda yeniden gözden geçirmek ve yeniden planlamak gerekebilir.
Bakınız: https://www.gursahakman.com/brc-covid-19-ic-denetimler-tedarikci-onayi/
Acil Tedarikçi ve Hammadde Onayı
Bakınız: https://www.gursahakman.com/brc-covid-19-ic-denetimler-tedarikci-onayi/
4) Saha Standartları
Saha Güvenliği ve Gıda Savunma
Covid-19 krizi döneminde, işletmelerin daha fazla geçici çalışan istihdam etmesi gerekli olabilir. Her zaman olduğu gibi, işletmenin korunması ile bireyin hakları arasında hassas bir denge gözetilmelidir. Bununla birlikte, mevcut onaylanmış önlemlerin bu süre zarfında sürdürülmesi önemlidir.
İşletmeye ziyaretçi girişleri kısıtlanabilir veya bununla ilgili yeni uygulamalar devreye alınabilir.
Yerleşim ve Ürün Akışı
Sosyal mesafenin korunması kuralları gereği, personel ve ürün hareketi değişebilir. Örneğin vardiya değişiminde kuyruğu önlemek için farklı veya yeni giriş çıkışlar.
Ekipmanlar
Kişilerin kullandığı ekipmanlar (örneğin bıçak), bulaşmayı önlemek için kişiye özel olarak sağlanabilir.
Bakım
Muhtemelen sosyal mesafeyi ve siparişteki değişiklikleri karşılamak için üretim planlamasındaki düzenlemeler nedeniyle rutin bakım için tesise erişim kesintiye uğrayacaktır. Öte yandan, kapatılan hatlar nedeniyle buralarda bakım fırsatı da doğabilir. Bunların uygun şekilde planlanması gerekir.
Bakım taşeronlarının çalışması gerektiği durumlarda, bunların yakından takip edilmesi ve yeni taşeron kurallarının uygulanması gerekir.
Personel Tesisleri
Soyunma odalarında, iş başlangıcı ve bitişi gibi kalabalık zamanlarda da etkili olacak şekilde sosyal mesafenin sağlanması için kurallar uygulanmalıdır.
Salgın sırasında çalışanlara ek kişisel koruyucu ekipman verilmesi gerekebilir, maske, siperlik gibi. Bunlarla ilgili aşağıdaki konuların dikkate alınması gerekir:
- Tek kullanımlık veya uygun şekilde temizlik
- Kullanıcıya özel tanımlama
- Hijyenik şekilde saklama
Temizlik ve Hijyen
Temizlik planlarının gözden geçirilmesi ve yeni ihtiyaçlara göre güncellenmesi gerekir. Aşağıdaki konulara daha fazla önem verilmesi gerekebilir:
- Personelin temas ettiği yüzeyler, örneğin kapı kolları, araç gereçler vb.
- Uygulamaya yeni alınan ilave gereçler, örneğin personel siperlikleri
- Temizlik sürelerinin gözden geçirilmesi ve üretimin buna göre planlanması
- Yeni personele temizlik eğitimi ihtiyacı
- Herhangi bir hastalık vakası durumunda, özel temizlik prosedürleri
- Temizlik malzemelerinde stok durumu, yeni temizlik kimyasallarının onayı
5) Ürün Kontrolü
Ürün Etiketleme
Bazı hammaddelerin tedariğinde sıkıntı çekilmesi ve buna bağlı olarak reçete değişiklikleri, ürün etiketinin değişmesini gerektirebilir. Dikkatli bir şekilde yönetilmelidir.
Gıda Sahteciliği Hassasiyet Değerlendirmesi
Bazı hammaddelerin bulunmasındaki güçlükler, gıda sahteciliğini tetikleyebilir. Yeni bir tedarikçi veya yeni bir alternatif hammadde ile çalışılırken bu konu dikkate alınmalı ve incelenmelidir.
6) Proses Kontrol
– Rehberde bir açıklama bulunmuyor. –
7) Personel
Eğitim
Salgın sırasında, hastalık veya kişisel izolasyon nedeniyle mevcut çalışanların işbaşı yapamaması nedeniyle yeni çalışanların katılması muhtemeldir. Yeni veya geçici çalışanların uygun eğitimleri alması sağlanmalıdır. Eğitimlerin, olası hastalık yayılımını engelleyecek şekilde tasarlanması önemlidir. Örneğin işe başlamadan önce uzaktan eğitim gibi.
Mevcut çalışanların eğitim planları gözden geçirilmeli, ihtiyaçlar doğrultusunda tekrar planlanmalıdır.
Sağlık Taraması
Mevcut sağlık tarama yöntemlerinin genişletilmesi ihtiyacı olacaktır. Çalışanlar yeni sağlık tarama gerekliliklerinden haberdar olmalıdır. Prosedürler, hastalık sonrası çalışanların işletmeye kabulü ile konuları içermelidir.
Kaynaklar
- BRC News, 27 Nisan 2020, https://www.brcgs.com/about/news/2020/brcgs-guidance-document-managing-food-safety-during-covid-19-april-2020/
- Covid-19 Salgınında Gıda Güvenliği Yönetimi, PDF Dosyası, https://www.brcgs.com/media/2082499/food-safety-covid-19-guideline-free-002.pdf
- Summary, FIFTEEN POINT CHECKLIST FOR FOOD MANUFACTURING SITES, https://www.brcgs.com/media/2082519/15-point-manufacturer-checkllist.pdf
- Gıda Üreten Tesisler için Gıda Güvenliği – Özet, Türkçe PDF, https://www.brcgs.com/media/2164516/g%C4%B1da-uereten-tesisler-i%C3%A7in-15-maddelik-liste.pdf