17 Şubat 2022’de Birleşik Krallık (İngiltere), monofazik Salmonella Typhimurium (tip 34) enfeksiyonu olan bir grup vaka bildirdi. 18 Mayıs 2022 itibariyle, 12 Avrupa Birliği ülkesinde ve Birleşik Krallık’ta iki farklı suş dahil olmak üzere 324 vaka rapor edilmiştir. Bu yazı, çikolatada Salmonella vakaları üzerine 18 Mayıs 2022 tarihi itibariyle güncellenen EFSA (European Food Safety Authority – Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi) değerlendirmesinin bir özetini içermektedir.
Vakaların Ortayan Çıkışı
Vaka araştırmaları sonrasında, Aralık 2021 ile Ocak 2022 arasında Belçika’daki bir fabrikadaki “buttermilk” (yayıkaltı sütü) hattında salgın suşlarıyla eşleşen iki monofazik Salmonella Typhimurium suşu tespit edildi. “Buttermilk”, Salmonella’nın tespit edilmediği bir İtalyan tedarikçi tarafından sağlanmaktaydı. Problem görülen fabrika için Belçikalı yetkililer, Nisan ayı başlarında tesiste üretimi durdurdu
Belçika’da üretilen problemli ürünler en az 113 ülkeye ihraç edilmişti. Kontamine olan ürünler geri çağırıldı ancak yine de Salmonella vakaları artmaya devam etti. Vakaların çoğu 10 yaşın altındaki çocuklar ve kadınlar olup erkekler daha az etkilenmiştir. Eldeki verilere göre, vakaların yarıya yakını (%41) için hastane tedavisi gerekli olmuş, herhangi bir ölüm gerçekleşmemiştir.
Ülkelere Göre Vakalar
18 Mayıs 2022 itibariyle, haftalara göre vakaların yayılım aşağıdaki grafikte verilmiştir. Ülke detayları tabloda gösterilmektedir.
| Ülke | Vaka Sayısı |
|---|---|
| İngiltere | 109 |
| Fransa | 81 |
| Belçika | 64 |
| İsviçre | 43 |
| Almanya | 22 |
| İrlanda | 16 |
| Avusturya | 14 |
| İspanya | 5 |
| İsveç | 4 |
| Hollanda | 3 |
Hastalarla Görüşme
İncelenen 324 vakadan 191’i (%59,0) ile görüşülmüştür. Bilgi edinilen 179 vakadan, 170’i (%95,0) şirketin herhangi bir çikolata ürününü tükettiğini, 9’u ise tüketmediğini bildirmiştir. Tüketilen ürünler, çoğunlukla şirketin Belçika fabrikasında üretilen ürünlerdir.
Risk Değerlendirmesi
Bu salgın, şiddetli enfeksiyon riski yüksek olan çocuklarla birlikte hızla gelişen, çikolata ürünlerine bağlı çok geniş bir monofazik S. Typhimurium salgınıdır. Yüksek hastaneye yatış oranı özel dikkat gerektirir. Birkaç antibiyotik sınıfına karşı çoklu ilaç direncine rağmen, salgın suşları azitromisin, siprofloksasin, meropenem, sefotaksim ve seftazidime duyarlı görünmektedir.
Belçika tesisinin 8 Nisan 2022’de kapatılması ve tüm ürünlerinin küresel olarak geri çağrılması ve geri çekilmesi, maruz kalma riskini azaltmakla beraber, ürünlerin uzun raf ömrü ve olası evde depolanması nedeniyle yeni vakalar ortaya çıkabilir. Uygulanan sıkı kontrol önlemlerinin halk sağlığı üzerindeki etkisi, Nisan 2022’de 14 ila 15. haftalar arasında bildirilen vakalarda önemli düşüşü açıklayabilir. Ancak henüz bildirilmemiş veya sisteme yansımamış vakalar bulunabilir.
Son olarak, Belçika tesisinden gelen çikolata ürünlerinin tüketilmesiyle açıklanamayan sekiz vaka vardır ve bu durum, ikincil enfeksiyonlar da dahil olmak üzere başka enfeksiyon kaynaklarının da olabileceğini düşündürmektedir.
Kaynaklar
- Update: Multi-country Salmonella outbreak linked to chocolate products, 18.05.2022, https://www.efsa.europa.eu/en/news/update-multi-country-salmonella-outbreak-linked-chocolate-products
- Multi-country outbreak of monophasic Salmonella Typhimurium sequence type 34 linked to chocolate products – first update, 18.05.2022, PDF, 25 pages, https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2022-05/1st%20update%20ROA_monophasic%20S%20Typhimurium%20ST34_2022-00014_UK.pdf
- Dünya Sağlık Örgütü, WHO, Multi-country outbreak of Salmonella Typhimurium linked to chocolate products – Europe and the United States of America, 27.04.2022, https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON369